آموزش مغایرت گیری اصولی با مشتریان و تامین کنندگان

چکیده :

صورت مغایرت لیستی است که در مقاطع مختلف توسط شرکت تهیه و موارد مغایرت و اختلاف بین اسناد حسابداری صادره توسط آنها و اسناد حسابداری توسط مشتریان یا تامین کنندگان (بابت خرید، فروش یا …) در آن منعکس و پیگیری لازم جهت رفع موارد اختلافی (اقلام باز) بین مانده حساب مشتری یا تامین کننده نزد دفاتر شرکت و مانده حساب مشتری یا تامین کننده صورت می‌گیرد.

گاهی اوقات به دلایلی با مشتریان و یا تامین کنندگان طرف مقابل شرکت به مغایرت برخورد خواهیم کرد که این مغایرت باید برطرف گردد.معمولا این مغایرتها به صورت زیر برطرف می شود:

۱-مغایرت با مشتریان معمولا با مشارکت حسابداری فروش پیگیری و برطرف می شود.

۲-مغایرت با تامین کنندگان معمولا با مشارکت حسابداری خرید و حسابداری انبار پیگیری و برطرف می شود.

۳-مغایرت با پیمانکارانی که به صورت پروژه ای با شرکت کار میکنند با مشارکت حسابداری انبار(حسابداری صنعتی ) و حسابداری مالی پیگیری و برطرف می شود.

دلایل مغایرت با مشتریان و تامین کنندگان به صورت زیر می باشد:

۱-مغایرت ابتدای سال مالی

۲-عدم ثبت فاکتور خرید توسط مشتری

۳-عدم ثبت مرجوعی فروش توسط تامین کننده

۴-عدم ثبت دریافت نقد و چک توسط تامین کننده

۵-عدم ثبت تخفیفات توسط تامین کننده

۶-مغایرت تعدادی یا ریالی فاکتورهای ثبت شده در دفاتر طرفین

۷-عدم ثبت برخی هزینه ها که طرف مقابل به جای ما پرداخت نموده است

۸-مغایرت ریالی به دلیل عدم اعمال برخی موارد ذکر شده در قرارداد

در ادامه توضیحات جزیی تری ارائه خواهد شد:

اصول کلی مغایرت گیری :

برای مغایرت گیری فی مابین باید بدهکار مشتری با بستانکار تامین کننده و سمت بستانکار مشتری با بدهکار تامین کننده تطبیق داده شود.

به تصویر زیر دقت نمایید:

۱-مغایرت ابتدای سال مالی

مغایرت ابتدای سال معمولا به دلیل عدم رفع مغایرت فی مابین در سال مالی قبل صورت می گیرد که دلایل مغایرت در شماره های بعدی ذکر شده است.

۲-عدم ثبت فاکتور خرید توسط مشتری

معمولا چون فاکتور فروش توسط فروشنده (تامین کننده) صورت میگیرد معمولا فراموش نمی شود و ثبت حسابداری صادر می شود تا در حساب مشتری یا خریدار ثبت شود.

از طرفی شاید این فاکتور فروش که حکم فاکتور خرید برای مشتری را دارد شاید به دست خریدار نرسد و شاید هم رسیده باشد و به دلایلی گم شده باشد ، که این امر سبب می شود این اسناد در دفاتر ثبت نشود.

البته چون کالاها وارد انبار شده است قطعا رسید تعدادی انبار صادر شده است اما چون فاکتور به واحد مالی نرسیده است فاکتور ریالی انجام نشده و در حساب طرف مقابل مشاهده نمی شود.

رفع مغایرت :

اگر ما به عنوان خریدار باشیم معمولا این مورد در سمت بدهکار حساب تامین کننده قابل رویت می باشد که در صورت قطعیت باید ثبت زیر در دفاتر صورت پذیرد:

حساب خرید یا موجودی کالا ***(بدهکار)

مالیات و عوارض بر ارزش افزوده ***(بدهکار)

حساب بستانکاران تجاری / تفضیل تامین کننده ***(بستانکار)

به این علت این ثبت حسابداری را صادر میکنیم چون تامین کننده (فروشنده)ثبت زیر را در دفاتر خود صادر کرده است.

حساب بدهکاران تجاری / تفضیل تامین کننده ***(بدهکار)

مالیات و عوارض بر ارزش افزوده ***(بستانکار)

فروش کالا ***(بستانکار)

۳-عدم ثبت مرجوعی فروش توسط تامین کننده

گاهی اوقات ممکن است خریدار کالای خریداری شده را به دلایلی همچون معیوب بودن کالا یا مواد اولیه ، عدم فروش و … به تامین کننده برگشت دهد.

هنگام خروج کالا از انبار توسط انباردار رسید انبار صادر می شود اما گاهی اسناد و مدارک مرجوعی توسط انباردار به واحد مالی ارائه نمی شود.

یا تحویل گیرنده کالا به علت عدم قبول کالای مرجوعی در حساب ما ثبت نمیکند.

رفع مغایرت :

اگر ما به عنوان خریدار باشیم معمولا این مورد در سمت بستانکار حساب تامین کننده قابل رویت می باشد که در صورت قطعیت و طبق صورتجلسه تایید شده باید ثبت زیر در دفاتر صورت پذیرد:

حساب بستانکاران تجاری / تفضیل تامین کننده ***(بدهکار)

برگشت از خرید و تخفیفات ***(بستانکار)

مالیات و عوارض بر ارزش افزوده ***(بستانکار)

۴-عدم ثبت دریافت نقد و چک توسط تامین کننده

در جریان مغایرت گیری متوجه عدم ثبت وجوه نقد و اسناد پرداختنی توسط تامین کننده شدیم که باید علت عدم ثبت و اعمال در حساب ها مشخص شود چرا که گاهی مشاهده شده چک صادره توسط شرکت که از طریق پست برای تامین کننده ارسال می گردد به دلایلی از جمله آدرس اشتباه به دست تامین کننده نمی رسد.

رفع مغایرت :

اگر اشتباه از طرف تامین کننده باشد ثبتی در دفاتر خریدار صورت نمیگیرد و فقط طی صورت جلسه ای به تامین کننده اطلاع داده می شود تا در دفاتر خود ثبت حسابداری را انجام دهد.

اگر تامین کننده در حساب خود اعمال کرده باشد و خریدار اعمال نکرده باشد و در صورت احراز واریزی توسط خریدار باید ثبت زیر در دفاتر خریدار انجام پذیرد:

حساب بستانکاران تجاری / تفضیل تامین کننده ***(بدهکار)

وجوه نقد / بانک / اسناد پرداختنی ***(بستانکار)

۵-عدم ثبت تخفیفات توسط تامین کننده

اگر متوجه بشویم که تخفیف اعمال نشده باید تخفیف محاسبه شده در حسابها اعمال شود.

رفع مغایرت :

اگر ما به عنوان خریدار تخفیفات اعطایی توسط تامین کنندگان را ثبت نکرده ایم باید سند حسابداری زیر زده شود:

حساب بستانکاران تجاری / تفضیل تامین کننده ***(بدهکار)

تخفیفات نقدی خرید ***(بستانکار)

۶-مغایرت تعدادی یا ریالی فاکتورهای ثبت شده در دفاتر طرفین

مغایرت های تعدادی یا ریالی در جریان رسیدگی به حساب های فی مابین باید بررسی گردد و بعد آن سند حسابداری صادر گردد.

۷-عدم ثبت برخی هزینه ها که طرف مقابل به جای ما پرداخت نموده است

مثلا از تامین کننده خریدی را انجام می دهیم اما کرایه حمل به عهده تامین کننده خواهد بود .اما ما به عنوان خریدار در حساب خود اعمال نکردیم یا بالعکس تامین کننده در حساب ما اعمال نکرده است.

رفع مغایرت :

حالت اول : اگر به عنوان خریدار کرایه حمل را نقدا پرداخت کردیم اما به عهده تامین کننده بود ثبت زیر در دفاتر خریدار صادر خواهد شد:(در صورت عدم ثبت توسط خریدار )

حساب بستانکاران تجاری / تفضیل تامین کننده ***(بدهکار)

صندوق ***(بستانکار)

حالت دوم : اگر به عنوان تامین کننده کرایه حمل را نقدا پرداخت کردیم اما به عهده خریدار بود ثبت زیر در دفاتر تامین کننده صادر خواهد شد:(در صورت عدم ثبت توسط تامین کننده)

حساب بدهکاران تجاری / تفضیلی مشتری ***(بدهکار)

صندوق ***(بستانکار)

حالت سوم : اگر به عنوان خریدار کرایه حمل را نقدا پرداخت کردیم اما به عهده تامین کننده بود ثبت زیر در دفاتر تامین کننده صادر خواهد شد:(در صورت عدم ثبت توسط تامین کننده)

هزینه کرایه حمل ***(بدهکار)

حساب بدهکاران تجاری / تفضیلی مشتری ***(بستانکار)

حالت چهارم : اگر به عنوان تامین کننده کرایه حمل را نقدا پرداخت کردیم اما به عهده خریدار بود ثبت زیر در دفاتر خریدار صادر خواهد شد:(در صورت عدم ثبت توسط خریدار)

هزینه کرایه حمل ***(بدهکار)

حساب بستانکاران تجاری / تفضیلی تامین کننده ***(بستانکار)

۸-مغایرت ریالی به دلیل عدم اعمال برخی موارد ذکر شده در قرارداد

مثل تخفیفات فصلی یا تخفیفات سقف خرید و …